De oppositie in de Tweede Kamer neemt geen genoegen met de nadere tekst en uitleg van premier Mark Rutte over de omstreden afschaffing van de dividendbelasting. Het gaat hier om de heffing op de winstuitkering (dividend) aan aandeelhouders.

Op aandringen van oppositiepartijen moest Rutte donderdag een onderbouwing geven van het besluit om de belasting te schrappen. De maatregel kwam tot stand tijdens de vorming van de coalitie. Volgens de oppositie is Rutte gechanteerd door grote bedrijven en gaat het om een cadeautje van 1,4 miljard euro aan aandeelhouders.

GroenLinks noemt de reactie van Rutte een flutbriefje. Samen met andere oppositiepartijen hamert de partij op verdere informatie, zoals adviezen van ambtenaren. Uit zo’n advies zou blijken dat een afschaffing werd afgeraden. Rutte wil echter niet alle documenten vrijgeven die tijdens de formatie zijn gebruikt.

De premier zal zich woensdag in de Kamer opnieuw moeten verantwoorden voor de afschaffing. De coalitie schaarde zich achter het verzoek voor een debat, zodat de premier nog eens alles kan uitleggen.

Hoekstra: Overnamestrijd Akzo speelde mee

Het rumoer om de afschaffing van de belasting op de winstuitkering aan aandeelhouders is sinds het aantreden van het nieuwe kabinet alleen maar toegenomen. De oppositie klaagt dat het kabinet onduidelijk is over zijn beweegredenen om de belasting te schrappen.

Multinationals als Shell en Unilever zouden volgens de NOS op de maatregel hebben aangedrongen en daarbij dreigende woorden hebben gesproken. Volgens onder andere GroenLinks riekt dat naar chantage.

Minister Hoekstra van Financiën zei donderdagavond tijdens de Algemene Financiële Beschouwingen dat de dreigende overname van AkzoNobel door het Amerikaanse PPG meegespeeld bij het besluit om de dividendbelasting af te schaffen:

"Nederland was bijna te klein toen we vreesden dat Akzo in buitenlandse handen zou komen. En terecht. En dat heeft hier meegespeeld [...] We moeten ons tafelzilver goed beschermen."

De regeringscoalitie wilde eerder weinig meer over haar motieven zeggen dan dat er grote belangen op het spel staan. Rutte beroept zich op de werkgelegenheid: als bedrijven vertrekken gaan de banen mee. Volgens CDA-leider Sybrand Buma zijn er überhaupt geen steekhoudende argumenten tegen afschaffing.

Voor- en tegenargument

Een argument om dividend belasting niet af te schaffen is als volgt. Bedrijven kunnen investeren met geld uit twee bronnen. De eerste is door nieuw geld op te halen bij aandeelhouders. Maar dan moeten ze een vergoeding uitkeren en verliezen ze zeggenschap. Daar hebben ze geen last van als ze een deel van de winst inhouden om mee te investeren. Over die winst wordt dan geen dividendbelasting geheven. Dividendbelasting is daarom irrelevant voor bedrijfsinvesteringen en economische groei. Als je de investeringen en de groei zou willen beïnvloeden heeft het afschaffen van de dividendbelasting geen effect, schetst het FD .

Maar volgens de krant kun je ook beargumenteren dat het wel nuttig is om de dividendbelasting af te schaffen. Je kunt bijvoorbeeld stellen dat het een uitnodiging is om geen winst uit te keren aan aandeelhouders. Over die winstuitkering wordt immers belasting geheven.

Als je de dividendbelasting afschaft, wordt de drempel om uit te keren weggenomen, en houden aandeelhouders meer over om te beleggen. Aandeelhouders investeren altijd in dat wat het meeste rendement en dus economische groei lijkt op te leveren. De dividendbelasting afschaffen, en daarmee winst onbelast uitkeren, zou leiden tot investeringen die economische groei bevorderen.

Rutte onder vuur

Eerder vandaag werd al over een debat met Rutte gebakkeleid. Voorafgaand aan dag twee van het debat over de financiële plannen van het nieuwe kabinet met minister Wobke Hoekstra (CDA, Financiën) eiste PVV een stemming om af te dwingen dat met het debat wordt gewacht tot er een brief van het kabinet over de lobby is.

De voltallige Tweede Kamer werd opgetrommeld, maar het voorstel haalde geen meerderheid. Ook het voorstel van 50+ over de vraag of Rutte moet aanschuiven bij het debat haalde het niet. Al met al startten de Algemene Financiële Beschouwingen daarom een uur later.

Hoekstra over z'n eerste optreden als minister: "Ik had allerlei romantische en minder romantische gedachten over deze dag, maar dit had ik niet verwacht.”